توسعه فردی چیست؟

توسعه فردی مجموعه ای از فعالیت ها است که توسط مشاورین و متخصصین حوزه روانشناسی برای پرورش استعدادها و مهارت های ذاتی افراد برنامه ریزی می شود. در دنیای گسترده امروز برای آنکه بتوانید از مهارت ها و استعدادهای ذاتی خود در زمینه های گوناگون همچون راه اندازی کسب و کارهای بزرگ و درآمدزا استفاده کنید، در ابتدا نیاز دارید که استعدادها و توانایی های خود را شناسایی نمایید و سپس با پرورش این مهارت ها از آن ها در زمینه های گوناگون زندگی خود استفاده کنید که تمامی این مراحل و فرایندها می تواند با دوره های آموزش توسعه فردی به بهترین شکل ممکن انجام شود.

توسعه فردی با کشف استعدادهای ذاتی افراد و سپس با ارائه برنامه ریزی های مختلف در جهت پرورش استعدادها و مهارت ها به افراد کمک می کند تا از توانایی های ذاتی خود در پیشبرد اهداف گوناگون زندگی استفاده نموده و به نوعی در اشتغال زایی، تقویت سرمایه های انسانی و ارتقاء کیفیت زندگی افراد موثر می باشد.

با این تفاسیر چنین به نظر می رسد که توسعه فردی یک روش روانشناختی در ارتقاء مهارت های ذاتی و روانی افراد است؛ اما باید بگوییم توسعه و بهبود فردی تنها به بعد روانی افراد ختم نمی شود و می تواند ابعاد مختلفی از زندگی افراد را در برگیرد. بر همین اساس توسعه و بهبود فردی را بر سه بعد تقسیم بندی می کنند که در ادامه به منظور شناخت و درک بیشتر اهمیت استفاده از توسعه فردی در پیشبرد اهداف زندگی افراد به معرفی این سه بعد می پردازیم.

ابعاد توسعه فردی

با توجه به گسترش جهان امروز و اهمیت سرمایه های انسانی در پیشبرد اهداف مختلف زندگی افراد، امروز بیش از پیش به مهارت های ذاتی افراد نیاز داریم تا با اشتغال زایی های گوناگون ضمن تامین نیازهای فردی عموم افراد جامعه، سایر نیازهای اجتماعی جوامع را نیز تامین نمایید. به همین منظور علوم جدید روانشناسی با معرفی روش های نوین توسعه و بهبود فردی سعی دارند، مهارت ها و استعدادهای ذاتی افراد را شناسایی نموده و سپس با برنامه ریزی های مناسب این استعدادها را در جهت رسیدن به اهداف فردی و اجتماعی ارتقاء دهند.

با توجه به ابعاد گسترده وجود انسان توسعه فردی برنامه ریزی های متنوعی را در در جهت شکوفایی مهارت های درونی افراد ارائه می دهد؛ اما برای آنکه این فرایند به شکل دقیق تری انجام شود، با توجه به ابعاد درونی وجود انسان توسعه و بهبود استعدادها و مهارت های فردی را به سه بعد تقسیم بندی می کنند:

• توسعه جسمی :

در این روش برنامه های مختلفی در زمینه رژیم های غذایی مناسب، تنظیم ساعت خواب، برنامه های تمرینی و ورزشی و تنظیم فعالیت های روزمره فرد ارائه می شود و بیشتر سعی بر آن است که با تقویت مهارت های جسمی از توانایی های ذاتی فرد در زمینه های گوناگون استفاده گردد.

• توسعه روانی :

توسعه روانی معمولا با انجام مدیتیشن، یوگا، ایجاد تفکرات مثبت در فرد و سایر فعالیت های روانشناختی مثبت که بر روان فرد موثر واقع می شوند و می توانند مهارت های درونی وی را کشف و شکوفا سازند، انجام می شود.

• توسعه ذهنی :

توسعه ذهنی معمولا بخش های گسترده تری از روان و ذهن فرد را در بر می گیرد و همواره توسط مشاورین و متخصصین روانشناسی انجام می شود؛ اما در کل توسعه ذهنی شامل افزایش اعتماد به نفس، مدیریت استرس، زمان، کنترل افکار، روابط اجتماعی، تقویت عادات خوب و سالم زندگی، تقویت توانایی های ذاتی و … می باشد.

مقاله : دکتر سحر سلمان